Podstawowym celem tej książki jest próba pokazania na wybranych przykładach podstaw ekonomicznych dla władzy (lub potęgi, ang. power) w stosunkach międzynarodowych. Władza jest przeze mnie rozumiana jako dążenie dozwiększania wpływu politycznego na innych aktorów i autonomii względem podmiotów zewnętrznych, jak również nadmiernego wpływu ze strony partykularnych interesów wewnętrznych. Instrumenty polityki gospodarczej stwarzają podstawy dla władzy w polityce zagranicznej. Gospodarka jest jednym z najważniejszych składników potęgi. Można obrazowo określić, że jest paliwem dla osiągania celów strategicznych. Choć wymiana gospodarcza przynosi najczęściej korzyści wszystkim udziałowcom, to jednak może mieć również charakter asymetryczny, tj nierównomierny dla uczestniczących stron. Jeżeli taka asymetria utrzymuje się wdłuższym czasie i nie jest równoważona przez wymianę gospodarczą w innych obszarach, może mieć to konsekwencje strukturalne. Może bowiem prowadzić do nieproporcjonalnego wzrostu korzyści jednej strony i zwiększania kosztów przez drugą. Skutki tego typu wymiany gospodarczej mają zazwyczaj konsekwencje polityczne. Przewagi na polu ekonomicznym mogą bowiem prowadzić do zależności podmiotów słabszych i dominacji silniejszych. W ten sposób obie sfery, mianowicie geopolityka i ekonomia, wzajemnie się przenikają.
Spis treści
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 1. Wprowadzenie
Chińska Republika Ludowa
Bogdan Góralczyk Rozdział 2. Chiny jako odradzająca się potęga
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 3. Geoekonomia Chin
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 4. Umiędzynarodowienie juana jako przykład strategii geoekonomicznej Chin
Europa
Marek A. Cichocki Rozdział 5. Paradoks niemieckiej potęgi – europejska potęga ekonomiczna czy polityczna?
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 6. Rozwój polityki obrony i przemysłu zbrojeniowego w Unii Europejskiej
Krzysztof Księżopolski Rozdział 7. Polityka klimatyczno-energetyczna Unii Europejskiej jako paliwo dla dominacji politycznej i ekonomicznej
Kamila Pronińska Rozdział 8. Polityka energetyczna Rosji – o energetycznych podstawach supremacji geopolitycznej
Stany Zjednoczone Ameryki
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 9. Bretton Woods jako reżim geoekonomiczny
Rafał Ulatowski Rozdział 10. Sektor energetyczny jako instrument budowy potęgi Stanów Zjednoczonych w XXI wieku
Paweł Olszewski, Adrian Chojan Rozdział 11. Polityka rozwoju technologii wojskowych w Stanach Zjednoczonych
Tomasz Grzegorz Grosse Rozdział 12. Zakończenie